Rouw en verlies

Wie een ernstig verlies lijdt in zijn leven reageert in de eerste plaats met verdriet. Later krijgt dat verdriet geleidelijk een plaats in iemands leven. Als het goed is op een manier dat het verdriet niet ontkent wordt, maar dat men toch weer de draad van het bestaan kan oppakken. Dit proces verloopt geleidelijk in fases. Men spreekt dan ook van ‘verwerken van het verdriet’ en een ‘rouwproces’. Verdriet en rouw zijn geen ziekten, maar zaken die nu eenmaal bij het leven horen. Niemand blijft ervoor gespaard, al is het zo dat de een veel zwaarder getroffen kan worden dan de ander. Het verlies dat geleden wordt, kan het overlijden betreffen van een dierbaar persoon. Vader/moeder, partner, kind of een ander familielid, of een goede vriend of vriendin. Maar ook ander verlies kan dramatisch zijn: het verlies van je gezondheid als je aan een slopende ziekte komt te lijden; het verlies van een vriendschappelijke of liefdesrelatie, het verlies van je land als je immigrant bent e.d.
Het gaat steeds om hevig en langdurig verdriet om iets dat men is kwijtgeraakt en dat heel belangrijk was. Mensen zijn daarin verschillend. Wat voor de een heel verdrietig is om kwijt te raken, kan de ander misschien veel minder schelen. Maar altijd geldt dat een belangrijk verlies verwerkt moet worden via een rouwproces om op een gezonde manier verder te kunnen leven.

Rouw maakt deel uit van het normale, gezonde leven. Bij depressie is er sprake van een ziekte. Wie rouwt, kan echter wel dezelfde klachten hebben als iemand die depressief is. Wanneer het verlies nog maar kort geleden is en wanneer het een verlies betreft waarvan iedereen zich goed voor kan stellen dat je er last van hebt, is het verschil niet zo’n probleem. Het slachtoffer krijgt als het goed is voldoende hulp en begrip van zijn omgeving. Meestal slijt het verdriet geleidelijk en verdwijnen daarmee de lichamelijke en psychische klachten.

Maar het rouwproces kan ook blijven steken of niet goed herkend worden. Soms ligt de rouw gecompliceerd omdat men bijvoorbeeld een ingewikkelde en ambivalente relatie met de overleden had. Of de overledene leed aan een lang ziekbed waardoor naast verdriet ook opluchting ontstaat na het overlijden, omdat men een stuk eigen leven terug krijgt en men zich daar vervolgens weer schuldig over voelt. Het gevolg kan een gecompliceerd rouwproces zijn. Depressieve klachten kunnen het gevolg zijn. Het rouwproces moet boven water worden gehaald en in goede banen worden geleid.

EMDR bij rouw

Soms is er sprake van gecompliceerde rouw of een verstoord rouwproces door de manier waarop men iemand is kwijt geraakt. Bijvoorbeeld een zeer plotseling overlijden of op een bijzonder nare of pijnlijke manier. Deze mensen hebben vaak baat bij een relatief kortdurende vorm van traumabehandeling zoals EMDR.
Het rouwproces kan daarna makkelijker een natuurlijk beloop hebben.